Nieuw huis Nuryati

Waarschijnlijk had ik nog wat last van een ‘vliegtuigbeen’ (jetlag), want lange tijd kon ik maar niet in slaap vallen. Het gegeven dat het de hele avond keihard regende (momenteel is het regenseizoen in Indonesië) vond ik best deprimerend en ook het gegeven dat de familie nog niets van zich had laten horen maakte het er allemaal niet beter op. Jetlag of niet, het tijdsverschil brengt wel als voordeel met zich mee, dat ik lekker met Ilse kan bellen wanneer ik niet kan slapen. In Nederland loopt men tenslotte zes uur ‘achter’ op Indonesië. Normaal gesproken beurt Ilse me een beetje op wanneer ik er wat met de pakken bij neerzit, maar het eerste waar ze mee aankwam zetten was dat verschillende mensen haar hadden gecontacteerd me de vraag of het wel goed ging met ons huwelijk. Daar schrok ik een beetje van: momenteel leven we inderdaad wat langs elkaar heen en is er inderdaad een ‘wederzijdse afstand voelbaar’, maar dat het zo erg zou zijn dat wist ik niet. Ik begon al op de achtergrond stiekem ‘op te Googlen’ of relatietherapie door onze zorgkostenverzekering werd gedekt, toen Ilse uitlegde dat deze ‘verschillende mensen’ zekere lezers van deze Facebookblog betreffen. Zij zouden gevallen zijn over mijn opmerking van eergisteren dat de huidige thuissituatie mij momenteel zouden belemmerde de bij Revalidatie Friesland verkregen tips en inzichten efficiënt en consequent toe te passen. Zo zie je maar, dat je dus voorzichtig moet zijn wat je op Facebook plaatst. Tenslotte is alles wat op Facebook ‘heb’ gestaan waar (https://www.facebook.com/watch/?v=527224750779873), niet waar? Laat ik me daarom maar haasten met men gerust te stellen: zover mij in elk geval bekend, is nog geen sprake van een op handen zijnde scheiding. Ilse Dondorp, als jij andere informatie voor handen hebt, zou je mij dan AUB een PM willen sturen? Blijkbaar help een stevige huwelijksevaluatie bij serieuze slaapproblemen: midden tijdens de evaluatie viel ik namelijk eindelijk in slaap. De Imaan trok een plechtig gezicht en een boekje uit zijn smetteloos witte pak: “Ilse Jourica Ketelaar,” zong hij zeer monotoon. “Verklaart gij Heri Setiono aan te nemen tot uw wettige Indo pinda en belooft u getrouw alle plichten te zullen vervullen, die door de Wet met behulp van de huwelijkse pindakaas worden uitgesmeerd dan wel verbonden?” Als in een vertraagde film zag ik hoe de lippen van mijn toekomstige echtgenote zich openden om te antwoorden… Maar wat was dat nou? Ilse zette me daar zo’n grote keel op, dat ik er wakker van schrok. Verdwaasd keek ik op mijn Fitbit Inspire 3. “Ilse, Ilse! Het is half vijf in de ochtend, stop eens met zingen!” hoorde ik mezelf vertwijfeld roepen. “Je zingt zo vals dat ons dit wel eens de bruidsschat kan kosten!” Langzamerhand werd ik wakker waardoor het beeld van Ilse met haar poezelige stem langzaam maar zeer gestaag verdween, in tegenstelling tot het gezang dat in werkelijkheid afkomstig bleek van een muezzin die aan de overkant van de straat door een microfoon (!) zijn أَذَان (oproep tot gebed) over de kampong schalde. “Selamat datang di Indonesia,” dacht ik nog, wetende dat dit tot ongeveer vijf uur in de ochtend zou duren. Dacht ik om vijf uur dan eindelijk te kunnen slapen: stroomt WhatsApp vol met allemaal appjes van familie. O ja, het leven begint hier om vijf uur ’s ochtends: Selamat datang di Indonesia! Of ik wel eens heel snel naar buiten wilde stappen: kakak Ismanto stond mij namelijk reeds op zijn scooter op te wachten. Hij had me uitgenodigd om bij hem thuis koffie te komen drinken. Van rustig opstaan kon geen sprake (meer) zijn. Door snel uit mijn slof te schieten, mijn voeten zonder sokken in mijn schoenen te proppen, alleen wat deodorant onder mijn linker oksel (voor de rechter was helaas geen tijd meer) te spuiten en enkel mijn ondergebit te poetsen voorkwam ik dat kakak Ismanto onverricht ter zake pulang ging (huiswaarts keerde). Ismanto stak ter begroeting zijn hand uit, maar ik negeerde zijn hand en omhelsde hem om te laten zien hoe blij ik was hem te zien. Heel even verstijfde Ismanto waaruit ik opmaakte dat hij dit niet had verwacht, maar vrijwel direct omhelsde hij mij stevig terug. En zo stapte ik net na vijf uur s‘ ochtends over de drempel van Ismanto’s nieuwe huis. Vol trots liet kakak Ismanto mij zijn nieuwe huis zien. Vergeleken met het vorige huis dat meer een veredelde grote tent was, was dit inderdaad een hele grote verbetering. Trots liet Ismanto mij ook de huizen zien van ‘van buurvrouw’ (oudste zus Nuryati) en wijlen Ibu Maryati. Op 23 december jl. had een grote brand in het er naastgelegen benzinestation de huizen van zus Nuryati en wijlen Ibu Maryati volledig platgebrand (zie https://tim.dondorp.nl/brand-pomp-benzine-godong). Ismanto is bouwvakker en samen met familie bouwt hij voor zijn werk de tot aan de grond toe afgebrande huizen helemaal opnieuw op: ditmaal niet van hout, karton en tentdoeken maar ‘gewoon’ van cement, steen en een draagconstructie voor het dak van metal stud (zie https://blkp.co.id/blogs/detail/apa-itu-metal-track–metal-stud-, hetzelfde materiaal dat ik thuis heb gebruikt om voorzetwanden en een onderdak in mijn tuiswerkkantoor te plaatsen om het met glaswol te kunnen isoleren). Terwijl we aan de koffie zaten, belde de één na de andere ‘sibling’ via een videoverbinding in om mij een ‘selamat pagi’ (goedemorgen) te wensen. Het weerzien met de familie had ik me anders voorgesteld, maar het maakte het er zeker niet minder mooi op. Dit is nu de vijfde keer dat ik Indonesië bezoek en het is de eerste keer dat Ibu er niet meer is. Haar afwezigheid voelde als een groot gemis. Hoewel er van Ibu’s oude huisje en al haar herinneringen op een paar verkoolde balken na niets meer over is ademde alles in deze plek Ibu uit: wat dat betreft begrijp ik dat de familie er toch voor heeft gekozen de huizen van kakak Nuryati (zie filmpje) en Ibu Maryati op dezelfde plek te herbouwen. Confronterend was wel dat zonder zus Ratna communiceren met de familie vrijwel onmogelijk is. Net als alle vorige keren besefte ik mij dat ik echt Bahasa zal moeten leren om de verbintenis met mijn biologische familie in stand te kunnen houden. Dit maakte mij vastberaden, maar in zekere zin ook verdrietig. Zeker gezien mijn revalidatie op het cognitieve vlak achterblijft zie ik het leren van een nieuwe taal momenteel als een grote, zo niet te grote, uitdaging. Gelukkig voegde Ratna zich vrij snel bij ons, zodat ze wat kon vertalen. Ismanto zette zijn kopi (kopje koffie) op tafel en nam officieel het woord door met tranen in zijn ogen mijn hand vast te pakken. Tranen hoeven niet vertaald te worden en ofschoon ik niet wist waarom Ismanto’s tranen vloeiden, vloeiden onze tranen in stilte samen. Ismanto vertelde mij dat de hele familie zich enorm veel zorgen had gemaakt toen Ilse berichtte dat ik met corona op de Intensive Care in het Antonius ziekenhuis lag. Hij vertelde mij dat de hele familie meermaals volgens oud Javaans gebruik bijeen is gekomen, om te hopen op en te bidden voor genezing. Geëmotioneerd bood Ismanto zijn oprechte excuses aan dat niemand van de familie in staat was gebleken mij persoonlijk op te komen zoeken om mijn genezing naar oud Javaans (geen idee wat dit inhoudt) gebruik te bevorderen. Ismanto vond oprecht dat de familie hierin te kort was geschoten en hij vond het blijkbaar heel belangrijk mij dit te melden. Ratna vertaalde en ze vertelde daarbij direct dat het voor haar de eerste keer was dat Ismanto als hoofd van de familie zijn excuses aan een familielid aanbood. Ze legde daarbij uit dat het een Javaanse familiegewoonte is om een stervend familielid excuses aan te bieden voor al het mogelijk onrecht dat hij of haar hem of haar heeft aangedaan (zie https://tim.dondorp.nl/rs-panti-rahayupurwodadi/). Elk familielid heeft mij tijdens een laatste familiesamenzijn om mij op afstand te begeleiden tot aan de dood zijn of haar excuses aangeboden en Ismanto hechte er blijkbaar heel veel waarde aan mij de zijne nogmaals aan te bieden en mij namens de familie te vertellen hoe blij en dankbaar de familie is mij in levende lijve terug te mogen zien… Tim Dondorp

Geplaatst door Godong Indonesie op Vrijdag 3 februari 2023